به گزارش پایگاه اطلاع‌ رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ سید سلمان سیدافقهی؛ قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با حضور در برنامه فرامتن شبکه افق، ضمن تاکید بر لزوم اطلاع‌ رسانی در حوزه نخبگان، گفت: بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد انتظارات مردم و رهبری را در حوزه نخبگان برآورده کند.

وی افزود: بنیاد در صدد است با ارائه طرح‌ ها و برنامه‌ های مختلف، فضای صرفاً دریافت خدمت را به سمت حل مسائل مهم کشور جهت‌ دهی کند که البته فرد نخبه برای این مهم باید ابزار کافی در اختیار داشته باشد تا بتواند به اثربخشی مورد انتظار در جامعه برسد. یکی از ابزارهای مهم برای نیل به این هدف، اشتغال نخبگانی است.

لزوم تنوع‌ ‎ بخشی به مسیرهای به‌ کارگیری نخبگان

سید افقهی ضمن تأکید بر لزوم تنوع‌ ‎ بخشی به مسیرهای به‌ کارگیری نخبگان، به اجرای طرح بورسیه صنعتی اشاره کرد و ادامه داد: اشتغال نخبگان یک چالش بزرگ برای کشور است به خصوص اینکه نمی‌ توان همه نخبگان را در دستگاه‌ های دولتی و در بخش دولتی مشغول به فعالیت کرد. بنیاد ملی نخبگان برای پاسخ به این نیاز طرح‌ های مختلفی از جمله بورسیه صنعتی را طراحی و اجرا می‌ کند تا فرد متناسب با رشته تحصیلی در شرکت و صنعت پذیرنده مشغول فعالیت شود.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان اضافه کرد: در این طرح، فرد مستعد در هنگام تحصیل با صنعت و ادبیات آن آشنا می‌ شود و می‌ تواند به تجربه و توانمندی لازم برای اثرگذاری در حوزه صنعت برسد و آموزش‌ های غیردانشگاهی را نیز فرابگیرد تا پس از دوران تحصیل، به شرط رسیدن به استانداردهای لازم، وارد فضای جدی حل مسئله در شرکت پذیرنده شود.

وی یادآور شد: بنیاد ملی نخبگان متناسب با لایه‌ های مختلف نخبگی تسهیلاتی را به جامعه نخبگانی ارائه می‌ دهد و متناسب با سطح نخبگی فرد انتظارات متقابلی را نیز تعریف می‌ کند. در واقع انتظاری که بنیاد ملی نخبگان از مستعد دوره دانش‌ آموزی دارد، موفقیت در مسیر علمی و تحقیق است اما در حوزه دانشگاهی فرد مستعد باید به تدریج وارد فضای حل مسائل واقعی کشور شود و در مسیر رفع مسائل و ارائه راهکار برای وطن فعالیت کند. در این چرخه در سطوح بالاتر نخبه باید بتواند مشکلات کلان اقتصاد و صنعت را حل کند و در انتهای این مسیر ضمن تبدیل شدن به یک الگوی مطلوب برای نسل جوان در بخش نظریه‌ پردازی نیز به اثرگذاری برسد.

نقش بورسیه صنعتی در حوزه آمایش سرزمینی

سید افقهی با اشاره به اینکه در طرح بورسیه صنعتی، شرکت‌ های پذیرنده دانشجویان بورسیه همگی خصوصی هستند، گفت: در این طرح، ۳۰۰ شرکت حضور دارند که ۶۷۰ رشته-محل را شامل می‌ شوند. علاوه بر آن، شرکت‌ های پذیرندۀ دانشجو در استان محل تحصیل او قرار دارند که این مهم می‌ تواند در حوزه آمایش سرزمینی نقش و اثرگذاری بالایی داشته باشد. در واقع، این طرح در هویت‌ بخشی و نظم‌ دهی به فعالیت‌ های دانشگاه نیز به صورت عملی اثرگذار است و می‌ تواند نقش دانشگاه را در توسعه منطقه‌ ای تعریف و پررنگ کند.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: در سال تحصیلی جاری، تعداد ۱۴۸۰ نفر از طرح بورسیه تحصیلی استفاده می‌ کنند. این افراد بعد از معرفی چند برابر ظرفیت به صنعت، در صورت مشمول شدن، به میزان حضور هفتگی، از بنیاد ملی نخبگان و شرکت پذیرنده دریافتی ماهانه خواهند داشت. به عبارت بهتر، افراد بورسیه‌ شده در سال اول یک روز در هفته و در سال‌ های بعد روزهای بیشتری از هفته را در صنعت می‌ گذرانند و در هر دوره متناسب با میزان حضور، از حقوق برخوردار خواهند شد.

اجرای طرح بورسیه صنعتی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا

سید افقهی یادآور شد: این طرح در سال جاری تنها در مقطع کارشناسی اجرا می‌ شود اما در سال‌ های آتی با توجه به نقش مهم مستعدان برتر و نخبگان دورۀ تحصیلات تکمیلی در حل مسائل جاری کشور و رفع مشکلات موجود در صنعت و اقتصاد، طرح بورسیه صنعتی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز اجرایی خواهد شد.

بورسیه صنعتی و عدالت شغلی

وی با اشاره به نقش مهم طرح بورسیه صنعتی در عدالت شغلی، ادامه داد: در این طرح فرد بر اساس رتبه و رشته خود به شرکت معرفی می‌ شوند و کانال ورودی فرد به مرحلۀ مصاحبه، مسیری امن و رقابتی بزرگ و ملی به نام کنکور سراسری است، از طرفی، مجموعه پذیرندۀ دانشجوی بورسیه نیز گزینش نهایی را انجام می‌ دهد تا از بین افراد معرفی‌ شده، بهترین نفرات بتوانند مشمول طرح بورسیه شوند؛ البته در این چرخه، ترکیب افراد ورودی به مرحله گزینش در اختیار صنعت نیست بلکه افراد بر اساس رتبۀ خود در کنکور سراسری و انتخاب رشته خود در مسیر گزینش قرار می‌ گیرند.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان خاطرنشان کرد: امید است با این طرح، تعداد مستعدان بومی که می‌ توانند در دانشگاه‌ ها استان تحصیل کنند و در صنایع استان فعال شوند، افزایش یابد و امیدواریم این طرح در بومی‌ گزینی دانشجویان بورسیه موفق عمل کند.


ارائۀ تسهیلات نظام وظیفه تخصصی به مشمولان طرح بورسیه صنعتی

سید افقهی با اشاره به ارائۀ تسهیلات نظام وظیفه تخصصی به مشمولان طرح بورسیه صنعتی، اظهار داشت: به منظور هدفمند کردن دوره نظام وظیفه، بر اساس توافقات انجام‌ شده با ستاد کل نیروهای مسلح، قرار است مشمولان این طرح دورۀ سربازی خود را در شرکت پذیرنده بگذرانند تا از این طریق هم دوره نظام وظیفه را گذرانده باشند و هم در مسیر توانمندی و اثرگذاری در صنعت به صورت پویا حرکت کنند؛ این مهم البته پیشتر در مورد فعالان شرکت‌ های دانش‌ بنیان نیز انجام شده بود.

وی در ادامه با اشاره به لزوم ارتقاء حس مسئولیت‌ پذیری اجتماعی در اجتماع نخبگانی، تأکید کرد: به فرموده رهبر معظم انقلاب، حاکمیت نسبت به نخبگان وظایف کاملاً مشخصی دارد که این وظایف را می‌ توان توجه ویژه و ارج‌ گذاری به این افراد دانست اما نخبگان نیز نسبت به کشور وظایفی دارند و نباید رابطه این افراد با حاکمیت صرفاً مطالبه‌ گرایانه و متوقعانه باشد. به عبارت بهتر، رابطه حاکمیت و نخبگان، یک رابطه دوسویه است که در آن حاکمیت نخبگان را مورد حمایت و توجه ویژه قرار می‌ دهد و در ازای آن، نخبگان نیز بالاترین اثربخشی را در مسیر توسعه کشور برجای می‌ گذارند.

تبعیض در حوزه نخبگان عین عدالت است

سید افقهی با بیان اینکه تبعیض در حوزه نخبگان و حمایت ویژه از این افراد به فرموده رهبری عین عدالت است، افزود: با اعطای این امتیازات حداقلی، از طرفی مهاجرت نخبگان کاهش پیدا می‌ کند و حاکمیت می‌ تواند وظیفه ذاتی خود را در قبال این افراد انجام دهد و از طرف دیگر، این افراد منشأ اثرگذاری در حل مسائل کشور خواهند بود.

تصمیم‌ سازی و تصمیم‌ گیری نخبگان در سطوح حاکمیتی

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان بیان داشت: نظام آموزشی ایران چه در دوره مدرسه و چه در دانشگاه‌ های سراسری، کاملاً رایگان است؛ بنابراین می‌ توان اذعان کرد مسیر نخبگی تحصیلی در ایران جزو کم‌ خرج‌ ترین مسیرها در جهان است. به همین جهت فردی که در این مسیر به مرحله نخبگی می‌ رسد یا در این مسیر حرکت می‌ کند، باید نسبت به کشور، انقلاب و وطن ادای دین و تکلیف کند. در این مسیر البته دولت نیز باید فضای فعالیت متناسب با سطح و تخصص نخبگان را در اختیار آنان قرار دهد تا نخبه متناسب با داشته‌ ها و اندوخته‌ های خود بتواند در مسیر اثرگذاری گام بردارد. به همین دلیل بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد با اعطای برخی تسهیلات زمینه را برای ورود نخبگان در لایه‌ های بالای علمی و سیاسی و اجرایی کشور فراهم کند تا این افراد در مقام تصمیم‌ سازی و تصمیم‌ گیری وارد شوند و آیین‌ نامه جذب نخبگان در دستگاه‌ های اجرایی با همین دید و با همین نگاه به تصویب رسید و در حال اجرا است.

بخشی از نخبگان باید وارد بدنه حاکمیت شوند

وی اضافه کرد: بنیاد ملی نخبگان معتقد است بخشی از نخبگان باید وارد بدنه حاکمیت شوند چون تصمیم‌ سازی، تصمیم‌ گیری، ریل‌ گذاری و سیاست‌ گذاری کشور باید به دست نخبگان انجام شود تا این افراد بتوانند با ذهن پویا و خلاق خود آسیب‌ های بزرگی مانند دیوان‌ سالاری را رفع و برای برون‌ رفت از مشکلات موجود در بدنه سیستم اجرایی راه‌ حل‌ های منطقی ارائه دهند؛ البته برخی نخبگان نیز باید در بخش خصوصی فعال شوند تا بتوانند در سایر حوزه‌ها و به ویژه اقتصاد نقش آفرینی کنند.

۱۰۰۰ نفر از نخبگان در مسیر استخدام در دستگاه‌ های دولتی

سید افقهی ادامه داد: در موضوع جذب نخبگان در دستگاه‌ های اجرایی، بنیاد ملی نخبگان به تناسب شغل با تخصص و سطح نخبگی فرد تاکید دارد. در واقع، صرف اشتغال فرد در دستگاه اجرایی هدف نیست بلکه هدف اصلی قرارگیری فرد در نقطه اثرگذاری تخصصی است. به همین دلیل از سال آینده در این طرح شغل-محل تعریف می‌ شود تا افراد متقاضی در یک فرایند شفاف از همان ابتدا برای شغلی مشخص در دستگاه مشخص اقدام کنند؛ البته در سال جاری نیز با مساعدت سازمان اداری استخدامی ۱۰۰۰ نفر از نخبگان در مسیر استخدام در دستگاه‌ های اجرایی قرار گرفته‌ اند.

بنیاد ملی نخبگان فرایند اشتغال نخبه در دستگاه اجرایی را رصد می‌ کند

وی اضافه کرد: نکته مهم دیگر، پایش و نگهداشت فرد در دستگاه اجرایی است. بنیاد ملی نخبگان بعد از جذب همچنان فرایند اشتغال نخبه را رصد می‌ کند تا فرد بر اساس توانمندی و قابلیت‌ های نخبگی خود، در مسیر اثربخشی قرار داشته باشد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به موضوع مهاجرت نخبگان، خاطرنشان کرد: طبق آمار مؤسسات معتبر دنیا مانند پروژۀ ایران ۲۰۴۰ که در دانشگاه استنفورد انجام شده و آخرین اطلاعات آن مربوط به سال ۲۰۱۸ است، مهاجرت نخبگان از ابتدای انقلاب تا به امروز از ۱.۵ درصد جمعیت کل مهاجران به خارج از کشور بوده نسبت به کل جمعیت کشور، که پس از ۴۰سال با حجم عجیب تحریم، فشار و مشکلاتی که داشتیم به حدود ۳ درصد افزایش یافته است، کسی منکر مهاجرت نیست و باید برای آن فکر شود، اما نکته مهم اینست که بخش زیادی از این مهاجران، مهاجران موقت هستند؛ یعنی حدود ۴۰ درصد از این تعداد به کشور بازمی‌ گردند. با این همه کشور باید در موضوع مهاجرت نخبگانی تمهیدات ویژه‌ ای بیا‌ ندیشند و امیدوارم در راستای خدمت رسانی به مردم عزیزمان به وظایفمان عمل کنیم.